Zapraszamy do lektury drugiego numeru Rocznika Naukowego Duszpasterstwa Nauczycieli
Wprowadzenie
W 1918 roku Polska po stu dwudziestu trzech latach zaborów odzyskała niepodległość. Chociaż po trzecim rozbiorze Rzeczypospolita zniknęła z mapy Europy, wciąż żyła w świadomości swoich mieszkańców, którzy nigdy nie pogodzili się z utratą własnego państwa. Dziedzictwo duchowe, czyli przejęta od przodków kultura, nie tylko trwała w sercach Polaków, ale, pomimo niesprzyjających warunków, wyjątkowo dynamicznie się rozwijała. Na wiek XIX przypadają szczytowe osiągnięcia polskiej kultury. Na ten niezwykły fenomen zwrócił uwagę Jan Paweł II w książce Pamięć i tożsamość, pisząc: ,,W żadnym innym okresie naród polski nie wydał takich geniuszów pióra jak Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Zygmunt Krasiński czy Cyprian Kamil Norwid. Nigdy przedtem muzyka polska nie osiągnęła takich poziomów jak w twórczości Fryderyka Chopina, Stanisława Moniuszki i wielu innych kompozytorów, którzy to dziedzictwo artystyczne XIX wieku przenieśli w przyszłość (…) Należy też stwierdzić, że ów rozwój kultury duchowej w XIX wieku przygotował Polaków do tego wielkiego wysiłku, który przyniósł narodowi odzyskanie niepodległości. Polska, skreślona z map Europy i świata, w roku 1918 zaistniała na nich z powrotem i od tego czasu istnieje na nich ciągle”[1].
W odbudowę odrodzonej Ojczyzny od początku aktywnie włączyło się wspaniałe grono nauczycieli. Na terenie państwa stosunkowo szybko zorganizowano jednolity system szkolny, złożony ze szkół podstawowych, ośmioletniego gimnazjum, po ukończeniu którego uczniowie zdawali maturę oraz, kształcących na wysokim poziomie, uniwersytetów. Jednym z nich był, założony w 1918 roku przez księdza Idziego Radziszewskiego, Katolicki Uniwersytet Lubelski. Realizowanym konsekwentnie oraz przynoszącym zamierzone efekty celem oświaty stało się eliminowanie analfabetyzmu wśród mieszkańców wsi. Spośród wartości, do których wychowywano w polskich szkołach, na pierwszy plan wybijał się patriotyzm rozumiany jako cnota miłości Ojczyzny.
,,W służbie Bogu i Ojczyźnie” – słowa te są hasłem tegorocznej 81. Ogólnopolskiej Pielgrzymki Nauczycieli i Wychowawców na Jasną Górę i nawiązują do przypadającej w tym roku setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Hasło to przypomina, że praca nauczyciela jest nie tylko zawodem, ale posłannictwem, którego istotą i celem jest troska o integralne wychowanie młodego człowieka. Słowa te przypominają również, że od jakości wychowania zależy los nie tylko poszczególnych osób, żyjących współcześnie, ale także dobro przyszłych pokoleń. Miał rację Cyprian Kamil Norwid, gdy w Memoriale o młodej emigracji pisał: ,,Ojczyzna jest to wielki zbiorowy obowiązek”[2]. Szczególnymi świadkami służby Bogu i Ojczyźnie są liczni polscy święci i błogosławieni: bp Stanisław ze Szczepanowa, królowa Jadwiga, Stanisław Kostka, Adam Chmielowski, Rafał Kalinowski, Urszula Ledóchowska, Maksymilian Maria Kolbe, Jerzy Popiełuszko, Jan Paweł II. Jest nią również błogosławiona nauczycielka Natalia Tułasiewicz, która silna wiarą w Boga nie zrezygnowała z realizacji nauczycielskiej misji nawet w strasznych warunkach obozu koncentracyjnego w Ravensbrück, gdzie ostatecznie poniosła śmierć.
Przekazujemy Państwu drugi numer Rocznika Naukowego Duszpasterstwa Nauczycieli. Za jego przyczyną pragniemy przedstawić Czytelnikom zbiór 15 artykułów, których autorzy podejmują ważne tematy z punktu widzenia wychowania młodego człowieka. Ufamy, że staną się one cenną pomocą i inspiracją dla nauczycieli chcących pogłębić swoją wiedzę oraz udoskonalić swój warsztat zawodowy. Autorzy tekstów reprezentują sześć ośrodków naukowych z kraju i z zagranicy: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny im. Kazimierza Pułaskiego w Radomiu, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Wyższą Szkołę Humanistyczną w Szczecinie, Papieski Uniwersytet Salezjański w Rzymie oraz Uniwersytet św. Pawła w Ottawie. Prezentowane teksty ujmują podejmowane zagadnienia w aspektach pedagogicznych, psychologicznych, filozoficznych, teologicznych, historycznych oraz prawnych. Niniejszy numer pragniemy zadedykować twórcom niepodległej, odrodzonej po latach zaborów, Polski. Dedykujemy go w sposób szczególny nauczycielom, którzy w czasach zaborów zaszczepiali w uczniach polskość z jej miłością do Boga i Ojczyzny.
Pragnę podziękować autorom za przygotowanie tekstów, członkom Rady Naukowej, recenzentom, tłumaczom oraz zespołowi redakcyjnemu. Dziękuję wszystkim, którzy włączyli się w organizację tegorocznej pielgrzymki nauczycieli i wychowawców na Jasną Górę.
bp Piotr Turzyński
Delegat KEP ds. Duszpasterstwa Nauczycieli
Jasna Góra, 1-2 lipca 2018 roku